نگاه دیگری به تراژدی تک تیراندازآمریکایی-معرفی قهرمان یا ستایش جنایتکار

نگاه دیگری به تراژدی تک تیراندازآمریکایی
معرفی قهرمان یا ستایش جنایتکار

چند نکته در خصوص فیلم «تک تیرانداز» آخرین ساخته سینمایی کلینت ایستوود

این فیلم اخیرا به اکران سینماهای چندین کشوراروپایی و آمریکا درآمده و اکثر جامعه هنری و مردم از کم وکیف آن آگاهی دارند ، از اینرو نیازی به هیچگونه توضیحی پیرامون آن نیست.

۱ـ فیلم «تک تیرانداز آمریکایی» نه تنها حقانیت و مشروعیت جنگ تجاورگرانه امپریالیسم آمریکا علیه کشور باستانی عراق را زیر سئوال قرار نداده، بلکه تلاش می کند آنرا موجه، لازم و مشروع جلوه دهد. در این فیلم، چند بازیگر رده سوم، اما و اگر هایی در مورد مشروعیت جنگ تجاوزگرانه و استعمارگرانه بیان می دارند، اما این تکه ها چنان کوتاه و کم اهمیت هستند که نمی توان آنها را به عنوان دیدگاه انتقادی از جنگ تجاوزگرانه ارزیابی کرد. جنگی که صدها هزار قربانی در پی داشت و نتایج وخامت بار و جانبی آن تا سالهای سال ادامه خواهد داشت.

۲ - فیلم «تک تیرانداز آمریکایی» ستایشی است از کریس کایل Chris Kyle، ترسناکترین و وحشی ترین تک تیرانداز تاریخ نظامی ایالات متحده آمریکا (۱۶۰ شلیک تأئید شده برای به احتمال زیاد ۲۵۰ قربانی و یا بیشتر). برخلاف تبلیغات و تلاش سینمایی برای معرفی یک قهرمان، این «قهرمان ملی» در حقیقت یک جنایتکار روانی می باشد. جنایتکاری که هیچگاه عذاب وجدانی در خصوص جنایاتی که در عراق مرتکب شده، نداشته و یا از خود بروز نداده است. بدتر از بدتر: کریس کایل در بیوگرافی منتشره و هم چنین در اکثریت قریب به اتفاق مصاحبه ها و گفتگوهای تلویزیونی و رادیویی که انجام داده است می نویسد که از شرکت در جنگ استعمارگرانه خیلی «کیف» کرده است. حضور واقعی در صحنه جنگ «خیلی جالب و سرگرم کننده بود». این جنایتکار هم چنین از این که نتوانسته «وحشی های بیشتری» را به سزای اعمالشان برساند، اظهار تأسف نموده است. وی شورشیان عراقی را افرادی «ناچیز و قابل تحقیر» خطاب کرده و از آنها به عنوان «انسانهای درجه دو و خبیث و بدسرشت» نام می برد. در مصاحبه تلویزیونی با مجری و کمدین Conan O'Brien وی با خنده از به قتل رساندن عراقیان شرور و خبیث صحبت می کند و در مصاحبه ای با Bill O'Reilly در خصوص دشمنان ارتش آمریکا در عراق توضیح می دهد: «نباید آنها را به عنوان موجودات انسانی به حساب آورد». و «من به سوی آنهایی که قرآن در دست دارند، شلیک نمی کنم. البته دوست دارم این کار را بکنم، اما نمی کنم». بلی، این است ماهیت فرد فاشیست، بی رحم و خشنی که می باید به عنوان جنایتکار جنگی شمرده شود. فردی که کلینت ایستوود تلاش دارد وی را به عنوان قهرمان قابل احترام، متواضع و نیک معرفی کند.

۳ - فیلم «تک تیرانداز آمریکایی» آغاز جنگ تجاوزگرانه علیه عراق را نتیجه منطقی، طبیعی و مشروع وقایع ۱۱ سپتامبر معرفی کرده و بدین ترتیب تلاش می کند لشکرکشی جنایتکارانه امپریالیست های آمریکایی - بریتانیایی را توجیه کند. در این فیلم به هیچ وجه از دروغ بزرگ دولت بوش در خصوص سلاحهای کشتار همگانی ادعایی موجود در عراق تحت حاکمیت صدام حسین، سخنی گفته نمی شود. البته نباید فراموش کرد که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴، کلینت ایستوود از تمام دوستداران خود دعوت نمود به جرج بوش رأی دهند.

۴ - «تک تیرانداز آمریکایی» فیلمی است ناسیونالیست و قهقرا. فیلمی است که ایالات متحده آمریکا، ارتش، پرچم، خانواده، مذهب (مسیحیت)، حمل سلاح، شکار، گاوچرانی، فوتبال آمریکایی و ... را مورد تمجید و ستایس قرار می دهد. هدف اصلی این فیلم شارژ کردن روحیه توده های مردم این کشور، متقاعد ساختن شهروندان آمریکایی به مشروعیت و حقانیت جنگ تجاوزگرانه علیه عراق و بالاخره گفته جرج بوش مبنی بر این که «سربازان و تفنگداران دریایی آمریکا جان خود را در راه آرمان والا از دست داده اند» می باشد. در این فیلم قربانیان عراقی بحساب نمی آیند.

۵ - فیلم کلینت ایستوود در راستا و موازی با ایدئولوژی ورشکسته و خطرناک «برخورد تمدن ها» می باشد. در این فیلم عراقیان به دو گروه بزرگ عقب مانده و پست تقسیم می شوند: شروران که اکثریت مردم جامعه را تشکیل می دهند، همگی وحشی، خونخوار، خائن و متقلب می باشند. و بخش دوم، مردمانی بی مصرف، نان به نرخ روز خور، پست و بی غیرت می باشند. در این فیلم کلینت ایستوود اصلا به عراقی ها توجه نمی کند. در این ساخته، مردم عراق تنها به صورت دکور، رقیب و طرف مقابل قهرمان جانی و رفقای وی به شمار می آیند تا قهرمان جانی و رفقای وی بتوانند در دکور ساخته و پرداخته هالی وودی، عرض اندام نمایند. در هیچ کدام از بخش های این فیلم سئوال و سخنی در مورد مسئله اصلی: مبارزه توده های مردم عراق علیه متجاوزین آمریکایی، مبارزه و جنگی است عادلانه یا نه؟ چرا صدها هزار نظامی آمریکایی، بریتانیایی و ... در عراق حضور دارند؟ و ... مطرح نمی شود.

۶ ـ کلینت ایستوود در این فیلم وقایع و حقایق تاریخی را دستکاری کرده و آنها را مطابق با دیدگاه ها و سیاست های نئومحافظه کاران تغییرداده است. در این خصوص افزون بر دستکاری کامل شخصیت کریس کایل، با همکاری سناریست فیلم Jason Hall عملا یک فرد شرور و سفاکی را اختراع می کند. تک تیرانداز سوری به نام مصطفی (قهرمان المپیک در رشته تیراندازی) که در خدمت گروه های شبه نظامی رقیب - شیعه و سنی - قرار می گیرد، اختراعی پوچ و بی معنایی است. در کتاب خاطرات کایل، تنها در یک پاراگراف به وجود شخصی به نام مصطفی برخورد می کنیم، که وی هیچگاه او را ندیده است. در حالیکه در فیلم، مصطفی از دشمنان قسم خورده کایل می باشد که با سماجت و عظم راسخ برای انتقام گیری رفقای به خون تپیده اش تلاش کرده و می رزمد. حضور اغراق آمیز مصطفی در فیلم، در کنار تک تیرانداز خون آشام ساختگی معروف به «قصاب فلوجه» سناریوی هالی وودی را کامل می کند. در ابتدا و هم چنین در پایان فیلم هیچگاه به وجود چنین صحنه سازی های دروغین اشاره نمی شود.

۷ ـ فیلم تک تیرانداز آمریکایی به بخش جالب و بحث انگیز داستان کریس کایل، شرایط مرگ وی اشاره نمی کند. نامبرده در فوریه ۲۰۱۳ به همراه دوست خود Chad Littlefield در میدان آموزش و تمرین تیراندازی در ایالات متحده توسط Eddie Ray Routh از پای درآمد.
ادی ری روت، تفنگدار دریایی سابق ۲۵ ساله، که در جنگ عراق و هائیتی حضور داشته و بعد از بازگشت، از عوارض روحی شدید ناشی از جنگ رنج می برد. در خصوص چنین فیلم هایی، اکثر کارگردانان و سناریست ها حتما بخش پایانی زندگی کریس کایل را در صحنه فیلم مورد مطالعه قرار داده و با بررسی موازی زندگی دو فرد: کریس کایل و روت، تلاش می کردند تا بخش های تاریک و پنهان سرنوشت روت را نیز به تصویر کشند.
کلینت ایستوود به هیچ وجه خواهان نور انداختن بر زندگی و سرنوشت فلاکت بار اکثر سربازان درهم شکسته و مبتلا به بیماریهای روانی ناشی از جنگ نمی باشد. به همین خاطر وی شرایط مرگ کریس کایل، که به عبارت بهتر وی نیز در پایان زندگی خود به نوعی قربانی سیاست جنگ افروزی و تجاوزگرانه ایالات متحده آمریکا قرار گرفت، را پنهان کرده و تنها به نشان دادن رپورتاژهای تلویزیونی بایگانی شده در خصوص مراسم خاکسپاری «قهرمان ملی» و مراسم و گردهمایی های مختلف در این خصوص بسنده می کند.

۸ ـ در فیلم تک تیرانداز آمریکایی، روانی بودن و داشتن شخصیت دوگانه کریس کایل کاملا «فراموش» شده است. نامبرده که خود را «فرشته» معرفی می کند، مدعی بوده که در جریان وقایع مربوط به گردباد موسوم به کاترینا در منطقه Nouvelle Orléans، نزدیک به ۳۰ تن از غارت کنندگان مغازه ها و ... را هدف تیر خود قرار داده است. کریس کایل در خصوص این اقدام خود منتظر دریافت نشان افتخار بود (دلیل دیگری برروانی بودن وی). خوشبختانه این ادعای وی، اختراع و ساخته و پرداخته ذهن علیل و مریض وی بود و چنین قتل عامی واقعیت نداشت. همینطور ادعای قتل دو مرد در سال ۲۰۱۰ که سعی کرده بودند اتومبیل وی را در ایستگاه پمپ بنزینی در ایالت تگزاس بدزدند نیز دروغ و ساخته و پرداخته ذهن علیل کریس کایل، «قهرمان ملی» ایالات متحده آمریکا بود. در خصوص داستان های تخیلی ساخته و پرداخته کریس کایل بد نیست به مورد Jesse Ventura نیز اشاره کنیم. کریس کایل مدعی بوده که در سال ۲۰۰۶ با تفنگدار دریایی سابق و فرماندار سابق مینسوتا ـ ونتورا ـ در بیرون یک کافه بخاطر این که نامبرده صحبت های انتقادی در خصوص جنگ عراق و سیاست دولت بوش و تفنگداران دریایی ایراد می کرده، دست به یقه شده و او را مورد ضرب و شتم قرار داده است. بر مبنای داستان کریس کایل این کافه محل تردد نیروهای ویژه ضربت وزارت دفاع آمریکا بوده است. ونتورا به بخاطر این داستان دروغین، از کریس کایل شکایت نمود. دادگاه مسئول رسیدگی به پرونده، شکایت وی را وارد و کریس کایل را به پرداخت مبلغ ۸،۱ میلیون دلار غرامت محکوم نمود.

۹ ـ به جای ستایش و قدردانی و قهرمان ساختن از یک بیمار روانی در جریان یک جنگ تجاوزگرانه، غیرمشروع، ضدخلقی و استعماری به منظور تزئین و آرایش چهره زشت و کریه امپریالیسم آمریکا ، چه خوب بود اگر در مورد قهرمانان واقعی کنونی این کشور از قبیل ادوارد اسنودن، John Kiriakou و Chelsea Manning فیلم می ساختند.